URTEAN ZEHARREKO XXXIV. DOMEKEA

«Jesukristo, diran guztien ERREGE»

 

HOMILIA

 

     Behin baino sarriagotan jarten naz hausnartzen, senideok, Liturgian ospatzen doguna, eta bizitzaratuko dogula dinoguna, ete dagoan gure bizitzara eroateko lez, edo ez ete dagoan Liturgiatik eta gure eguneroko bizitzara alde handiegia. Hori baino gehiago ere uste dot, senideok (ulertuko ete deustazue?); hauxe da: gure sinismena eta gure eguneroko bizitza ez dagozela buztartuta; eta, inoiz egon badira, buztarri hori gaur egun apurtuta agertzen dala.

     Galdetu eiozu unetxo baten zeure buruari, ea liturgian ospatzen dogunak ze eragin daukan zure eguneroko bizitzan. Ez erantzun bizkorregi: «ba, eragin handia!» Hausnartu apur baten, eta otoizgiroan, Jainkoari begira eta zintzotasun bila, eta orduan erantzun...

     Liturgiak, azken domeka honetan, Jesukristo goraltzen dau diren guztien Jaun eta Jabe, Errege lez. Honen aurrean, hauxe uste dogu: guk ez dogu erregerik behar, nahiko errege garelako geu ere geure buruarentzat. Zelan autortu geike, ba, orduan, Jesukristo gure Errege lez, senideok?

     Lehenengo irakurgaiak, piztitzarren hondamenaren ondoren gizakia agertzen dau. Itxaropenari leihoa zabaltzea litzateke: Gure Jainko Jaunak ez dau hondamena gura, salbamena baino; eta gizakiaren (geure) esku dago salbamen hori. Hau da: geugaz bat eginda dago Jainkoa. Bigarren irakurgaiak izengoiti ta guzti azaldu deusku gizaki hori: Jesukristok, maite izan gaitula eta pekatutik atara gaitula esanez, Jainkoarentzat apaiz-herri bihurtu gaitula.

     Baina hau, senideok, Liturgiak gogoratzen deuskuna da. Eta gure bizitzea, ez ete dozue uste beste bide batzuetan zehar dabilana? Zenbateraino hartzen ete dogu aintzat Jesukristok pekatutik atara gaitula, eta Jainkoarentzat apaiz-herri egin gaitula? Horren barri emoten ahalegintzen ete gara, eta hortik sortzen ete da gure poza eta zoriona..., ala oraindino agintearen, aberastasunen, besteak menpean hartzearen eta holangoen atzetik gabiz?

     Ba ete dauka, gero, Jesusek gugan zereginik, bere agintea eta erregetzea mundu honetakoa ez dala badino? Ez eukan ezelango zereginik Pilatogan: autortuko dau, bai, haren aurrean erregetza, eta egiaren autorle dala ere bai, eta egiarena danak entzuten dauala bere ahotsa... Baina guk? Bilatzen ete dogu egia eta honen autorle izatea eta bide horretan bizitza bera galdu behar bada ere, galtzeko gertu ete gagoz...?

     Zenbat gauza esaten doguzan, senideok, esan behar dirala-ta; baina gure eguneroko bizitzan eragin handiegirik ez dauken gauzak ez ete diran...

     Jesukristoren erregetzeak, senideok, Jainkoaren bihotza erakusten deusku: ez da agintearen bila dabilana, zerbitzera etorri da-ta; ez da ondasunak pilatzen dauzana, bere bizia ere emon egiten dau-ta; ez da inor menpean hartzera datorrena, lokarri guztietatik askatzen gaituana baino... Jesukristoren erregetzak, ba, zerikusi handia dauka zuzentasunagaz (justiziagaz), pekatariaren, behartsuaren, aurrean erabiliaren, baztertuaren, gaisoaren, alargunaren, inorentzat ezer ez danaren... alde dago. Eta egiarena danak entzuten dauala bere berbea esan deusku. Entzun gura ete deutsogu, ala liturgiako zaparradatxoa jasanez nahikoa dala uste dogu?

Jesus: Errege autortzen zaitugu,
zuk gura dozun erregetzea
eta guk autortzen doguna bat ez datozela...
Ondo ezagutzen gaituzu, maite gaituzulako.
Atara gaizuz, ba, gure pekatu eta ezjakinetik,
egiaren seme-alaba izan gaitezan,
zure berbea entzuten jakin daigun
eta zure gogoa gauzatzen ahalegindu gaitezan,
Jainkoaren apaiz-herri lez agertuz.
Izan zaitez, benetan, gure errege.

 

 

URTEAN ZEHARREKO XXXIII. DOMEKEA

«Elizbarrutiaren eguna»: "Zeurea, geurea. Es tu Iglesia. Participa"

HOMILIA

Senideok: (I.ren gorpuaren inguruan) hurreratzen gara gaur Eukaristiara gure Elizbarrutiaren eguna ospatzera. Izan daigun gogoan: Elizan gara sinistun, kristau, Jainkoaren Herri; pertsonea familian dan lez, edo auzoan, edo herrian, edo gizartean... Alkarregaz gara, ez bakarka, hartu-emonetarako eginda dagoan gizaki gara.

Gaurko liturgiako irakurgaiek, senideok, azkenera begira jarri gaitue, Liturgiak azken aurreko domekea ospatzen daualako. Datorren domekea azkenekoa izango da, Kristoren Erregetzea ospatzen dan domekea.

Azkenera begira jarten gaituen une horretan, azken hori graziazkoa eta salbamenekoa izango dala dinosku. Jainkoak bere herriaren ardurea daukalako, batez ere inork kontuan hartzen ez dauzanena, baztertuena, aurrean erabiliena..., eurekaz sufritzen daualako (horixe agertu jaku bigarren irakurgaian, Jesukristoren abadetzea behin betikoa dala, bere burua eskeintzen daualako pekatarien salbamenerako, gogoratuz), eta bere seme-alaba guztiak beragaz gura dauzelako.

Horixe da gure Elizbarrutia, eliza lez: Jainkoaren seme-alaben etxea, familia handi bat. Han, zahar eta gazte alkartzen gara, ume eta nagusi; zindo, indartsu, jakintsu, baina baita gaixo, ahul eta ez-jakin ere..., maitasun baten alkarren ardurea daukagula.

Hortxe daukagu gauzatu beharra Jainkoaren maitasuna, gogoratzen deusku gure Gotzain jaunak. Eta alkarren ardurea daukagula, egintza batzuetan agertuko dogu.

Lehenengo ta behin, sinismena transmititzea dago. Nagusiok aintzat daukagun jainkozaletasuna, gure seme-alabei eskuratzen deutsegu. Honeek ikusi egiten gaitue Jainkoagazko hartu-emonetan; elizea geure sinismen-etxe dogun lez, gure etxeak ere eliza txiki dira.

Bigarrenez: Jainkoagazko hartu-emonetan, senideok, beti erne egoten ikasten dogu, gaurko ebanjelioan Jesusek irakasten deuskun lez. Aldi txarrak datozenean bakotxak berea babestu gura izan daike; gure egunotan askok jo dabe horretara. Jokabide honek zatitu egiten gaitu, eta alkarrentzat ezezagun eta arerio ere bihurtzen gaitu, batzuetan.

Jainko seme-alabatasuna aintzat hartzeak beste jokabide batera eroango gaitu: alkarregaz senidetzera, alkarren ardurea hartzera, alkar ezagutzera, agurtzera eta arazoei alkarregaz aurpegi emotera.

Hauxe da egin geiken aukerea. Eta laster azaleratzen da aukera honen frutua: gure senideak ez doguz bakarrik itxiko euren atsekabeetan; lagundu egingo deutsegu, euren alde otoitz egingo dogu; eta geure burua ere ez dogu bakarrik ikusiko, lagunduta baino

Ba, guzti hau sustatu eta aldeztu gura dogu, senideok, Kristoren oparia ospatzeko bere mahai inguruan alkartzen garanean. Hau ez da eginbeharren arteko bat, guk, bizi izateko beharrezko dogun jai-ospakizuna baino: Jainkoari emoten deutsoguz eskerrak, maitasunean sortu eta hartzen gaitulako (gaur gure senide I. hartu dauan lez), eta bizitzan zehar bere berbeaz argitu eta bere Semearen gorputzaz indartzen gaitulako, bere herri eta bere etxe honetan.

Eskertu deiogun, ba, eliza honetako egin gaitulako, eta eskatu deiogun Elizbarrutiko parrokien artean alkartasuna indartu daigula, eta baita alkarrenganako ardurea eta gure inguruko behartsuenganako alkartasuna ere. Hau da: beti erne bizi izan gaitezela, eta zuhur aurkitu gaizala, edozein unetan berari harrera on egiteko gauza izan gaitezan:

Zein zuhur eta erne bizi izan zinan Jesus!

Begiak zabaltzen eta ingurua arakatzen

erakutsi zeutsen zure ikasleei,

beti Jainkoaren nahia zelan gauzatu bilatzeko.

Geugan jarri dozu zure uste ona

orain eta hemen, aldi bakotxean,

zure ikasle erne eta zuhurrak izan gaitezan

alkarren ardurea hartuz, alkar maitatuz...

Gure Elizbarrutiaren eguna ospatzen dogun honetan, Jesus,

alkarregaz garenaren konzientzia emoiguzu.

azkenean izango dogun salbamenaren pozean

zeure itxaropena zabaldu daigun inguruan.

URTEAN ZEHARREKO XXXII. DOMEKEA /B

1Erg 17, 10-16

Sal 145

Hbr 9, 24-28

Mk 12, 38-44

 

HITZALDIA

 

     Senideok: mezatan gogaitu (aburridu) egiten garala esaten dogu, edo ez dogula ezer ulertzen. Zer behar ete dogu mezatan ulertzeko edo disfrutatzeko? Gaurko irakurgaietako alargunek emoten deuskue erantzuna: Jainkoagaz ezin ibili daiteke gitxiengoekaz; Jainkoari dana emon behar jako, edo ez jako ezer emoten. Baina guk zenbat kalkulu egiten dogun Jainkoagazko hartu-emonetan, ezta?

 

     Aurreko domekan esaten gendun zein zan lehenengo agindua: «...maitatu eizu zure Jainkoa, bihotz-bihotzez, gogo osoz, adimen guztiz eta indar guztiez...». Gaurko irakurgaietako alargunek gauzatzen dabe agindu hau, eta dira guretzat jarraibide eder.

 

     Urun apur bat; olio tanta batzuk... Eta... «egidazu neuri lehenengo... urun-olioak ez dira-ta amaituko...». Eta sinistu! Norberetzat eta norbere semearentzat bizi izateko euken azken jakia erbesteko iheslari bati emon, haren berban uste on osoa jarrita, Jainkoagandiko gizon ikusten ebalako. Beharrizanak bai irakasten dauala norbere urritasuna ere alkarbanatzen!

 

     Hauxe da Jesukristoren abadetzan aurkitzen doguna: honek ez dauz opariak (gauzak) eskeintzen, bere burua baino. Sareptako alargunak ez dau gauzatxo bat, sobra daukanetiko bat, emoten, berari eta bere semeari bizitzan irauteko geratzen jaken azkena baino.

 

     Hauxe da Jainkoari bihotz-bihotzez, gogo osoz, adimen guztiz eta indar guztiez erantzutea; bene-benetan maitatzea. Holango maitasunak ez darabil kalkuladorarik; norbere burua emoten dau. Hori egiten ete dogu guk mezatara oinak tatarrez dakarguzanean, edo geure lekutxoan eta geure errezotxoetan ezkutatzen garenean, edo otzarara sobra daukagunari ondo begitutako txanpontxo bat botaten dogunean, edo eskerri emoten ere, edo ondoan doana agurtzen ere ez dakigunean... Ez gara gogaituko, ba!

 

     Zenbat atxaki jarten dogun, senideok. Zenbat kalkulu egiten doguzan! Horren adierazle jarten deuskuz Jesusek Lege-maisuak-eta ebanjelioan. Asko daukanak oraindino gehiago gura dau, eta sobra daukanetik emoten dauanari ere etekin handia atara gura deutso, ondo begiratuta. Aberastasunetan dau holangoak bere uste ona.

 

     Bihotz pobrea eta behartsu izatea behar da benetan maitatzeko! Gizakion askapena ez dator asko eukitetik edo aberastasunak pilatzetik... Behartsu egoan Elias, ihesi eta atzerrian, ezer barik; eta emakumea, alarguna eta ezertxo bat eukanak atara eban aurrera, Jainkoagango uste osoaz.

 

     Holangoari ondo begiratzeko dinotse Jesusek bere ikasleei, hortxe daukagu-ta Jainkoari maitasunez erantzuteko adibidea. Maitasuna ez dabil kalkuloetan, zein gitxien emongo; daukan guztia emoten dau: norbere burua. Maitasuna ez dabil txantxetan eta kalkuloetan.

 

     Noiz itxiko ete doguz guk Jainkoagazko kalkuluak! Behar bada, inoiz ere ez bere hitzetan sartzen ez bagara, bere Seme Jesusengandik ikasten ez badogu, eta uste osoa geure egintzetan jarrita jarraitzen badogu.

 

     Lege-gizonen antzera jarraituko dogu kalkuloetan: ea kunplitzen dodan mezara berandutxo heldu arren, neurera jarraitu arren, neure debozinoetan neure lekutxoan inor molestatu barik egon arren, Jainkoagaz urrikeriaz eta zekenkeriaz jokatu arren; besteen ardura handirik hartu ez arren, eta abar. Jarrera horretan ezin daiteke elizkizun baten edo Jainkoaren erreinuaren eraikuntzan esku hartu. Normalena da, ba, gogait egitea, aburridutea, Jainkoaren erreinuaren eraikuntzarako burubideak eta adorea emon gura jakun inguruetan. Ez dogu ulertzen. Geure baino ez dogu maitatzen...

 

Jesus: txanpontxo bi, baina bizi izateko eukan guztia

jauretxeko atabakan bota eban alargunaren emoitza apala

goratu eta jarraibide jarri zeutsen ikasleei;

gure zekenkeria eta ohituretan jarrita daukagun ustea

gaitzetsi baino ezin dozu egin:

higuina emoten deutsugu, orduko Lege maisuek lez.

Emoiguzu, Jesus, eragin eta astinaldi on bat,

itzartu gaitezan, kalkuladorea apurtu daigun

eta hasi gaitezan benetan maitatzen,

bizitzan gogait egiteko (aburritzeko) astirik izan ez daigun,

eta gure ibilbidea maitasun detailez bete daigun.

 

 

URTEAN ZEHARREKO XXXI. DOMEKEA /B

HITZALDIA

Senideok: bada gaur egungo ezaugarri bat entzutea? Badakigu entzuten? Nahinon da zaratea, edo nahinon zabaltzen da oihua... Baina nork entzuten dau? Entzuten dakianak ikasi egiten dau, eta barruan hausnartu egin daike eta bere aldetik irakatsi. Badakigu, senideok, entzuten?

«Entzun, Israel: Jainko gure Jauna bakarra da...» esaten ikasi egin dau judeguak, eta egunean zehar hiru bider errepikatzen dau otoitz hori. «Maisu! —ebanjelioan— zein da agindurik behinena?» Eta Jesusen erantzuna Deuteronomio liburukoa da: «Entzun, Israel: Jainko gure Jauna bakarra da... Eta bigarrena hauxe da...». Jesus, senideok, ez da geratzen galdereari huts-hutsean erantzutean. Apur bat harago doa. Entzungo ete deutso Lege-maisuak, ala «hori ez deutsut galdetu nik» esanda, alde egingo ete dau?

Galdera bat egiten dogunean, erantzun zehatza, laburra, itxaroten dogu, ala zabalik egoten gara erantzuleak emon gura deuskunera? Zelango aldea egoten dan, senideok, galdegileen artean. Batzuk, eurek uste dabena ziurtatu gura izaten dabe, ez besterik; beste batzuk, ostera, euren jakintza handitu, luzatu, sakondu egin gura dabe... Zelango aldea euren artean!

Gure artean askok esaten dabe «hauxe ikasi dogu gurasoengandik, eta hauxe egiten dogu». Biana danok dakigu hartutakoa bere horretan badaukagu, denporearen joanak galtzera daroala. Gurasoengandik hartutakoak zaintza bat behar dau, sakontze bat, iragarte bat... Bestela, han doa galtzen. Eta nabarmena da sinismen mailan gure gurasoengandik hartutako altxorrak egin dauan atzerakadea.

Entzun, ba, Jesusen esana, senideok. Ez deusku harek labur-labur erantzun gure ustea baieztuz. Apur bat aberatsagoa egin gura dau gure ustea eta gure jakintzea, eta «bigarrena hauxe da» esango deusku.

Gure sinismena benetan estimatzen badogu, aintzat hartzen badogu, entzule on bihurtuko gara, beti ere harago joateko asmotan, eta gertu. Baina, tamalez, Jainkoagazko hartu-emonetan gitxiengo bategaz konformatzen ez garan...

Jainkoari entzun ahal izateko, senideok, barruan isiltasun egiten jakin behar da; inguratzen gaituen hainbeste doinu eta zarata isiltzen jakin behar da; Jainkoak baino beste inork ere ezin daikela bete gure bizitza uste izan behar da... Orduan, bihotz zabalez eta ustetsu egingo deutsogu Jesusi galderea, ez geuk uste doguna entzuteko eta baiezteko edo ziurtatzeko, bere erantzunetik aberasteko baino. Eta orduan entzungo dogu bere ahotik: «Ez zagoz Jainkoaren erreinutik hasago».

Jesus Jauna; ikusten gaituzu gure erosokerian
elizkizunak-eta hirusten, hauxe ikasi dogula-ta.
Baina ondo dakizu entzuteko zein gorrak garan.
Emoiguzu gure usteetatik eta erosokeriatik
urteteko adorea eta ausardia,
eta Jainko bila ibilteko gogoa,
zeure jarraitzaile eta ikasle izateko poza
gure eguneroko bizitzan agertu daigun.